Το κάστρο της Κορώνης
-
Κωνσταντίνος Νέζης
Κωνσταντίνος Νέζης
Το κάστρο της Κορώνης είναι ένα από τα σπουδαιότερα κάστρα της Ελλάδας και της Πελοποννήσου. Χτισμένο στη νοτιοανατολική άκρη του μεσσηνιακού κόλπου, αποτέλεσε για πολλά χρόνια μαζί με το κάστρο της Μεθώνης το προπύργιο της Βενετίας για τον έλεγχο των εμπορικών δρόμων προς την Ανατολή.
Η σημερινή πόλη της Κορώνης ιδρύθηκε γύρω στον 6ο με 7ο αιώνα μ.Χ. από τους κατοίκους της αρχαίας Κορώνης που μετανάστευσαν νότια και έχτισαν πάνω στα ερείπια της Ασίνης, που είχε ερημωθεί ήδη από τον 4ο αιώνα μ.Χ. Όπως γράφει ο Στράβωνας στο έργο του Γεωγραφικά (βιβλίο Η’ 4.4), Η Ασίνη ήταν η πρώτη πόλη που συναντούσε όποιος έμπαινε στον μεσσηνιακό κόλπο και αποβιβάζονταν δυτικά στο ακρωτήριο Ακρίτας.
[4.4] Τῆι δὲ Μεθώνηι συνεχής ἐστιν ὁ Ἀκρίτας, ἀρχὴ τοῦ Μεσσηνιακοῦ κόλπου· καλοῦσι δ᾽ αὐτὸν καὶ Ἀσιναῖον ἀπὸ Ἀσίνης, πολίχνης πρώτης ἐν τῶι κόλπωι, ὁμωνύμου τῆι Ἑρμιονικῆι. αὕτη μὲν οὖν ἡ ἀρχὴ πρὸς δύσιν τοῦ κόλπου ἐστί, πρὸς ἕω δὲ αἱ καλούμεναι Θυρίδες, ὅμοροι τῆι νῦν Λακωνικῆι τῆι κατὰ Κιναίθιον καὶ Ταίναρον.
Το κάστρο της Κορώνης είναι χτισμένο στη θέση της ακρόπολης της αρχαίας Ασίνης και αποτελεί υπόδειγμα της ενετικής οχυρωματικής τέχνης. Αρχικά οι Βυζαντινοί και έπειτα οι διάφοροι κατακτητές της περιοχής (Φράγκοι, Ενετοί και Οθωμανοί Τούρκοι) άφησαν το στίγμα τους σε αυτό. Το κάστρο δεν είναι τόσο καλά διατηρημένο. Όμως μαζί με την πόλη της Κορώνης δημιουργούν ένα όμορφο και αρμονικό σύνολο που αξίζει κάποιος να επισκεφτεί.
Το κάστρο της Κορώνης έχει τριγωνικό σχήμα και αποτελείται από δυο οχυρωμένους περιβόλους. Ο μικρότερος βρίσκεται δυτικά στο χώρο της αρχαίας ακρόπολης της Ασίνης και περιλάμβανε το βυζαντινό φρούριο. Ο μεγαλύτερος βρίσκεται ανατολικά και κατασκευάστηκε την περίοδο της Α’ Ενετοκρατίας (1206-1500). Η κύρια πύλη του κάστρου κείτεται στη βόρεια πλευρά, ενώ μια μικρότερη συνδέει το κάστρο με τη χερσόνησο της Λιβαδειάς. Το ανατολικό τμήμα του προστατεύεται από μια τάφρο και τέσσερις ισχυρούς προμαχώνες.
Στο εσωτερικό του δυτικού περιβόλου ξεχωρίζουν ένας οκταγωνικός πύργος που χτίστηκε κατά την Α’ Οθωμανική περίοδο (1500-1685), η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου που ιδρύθηκε το 1920 και μια υπόγεια δεξαμενή. Στο εσωτερικό του ανατολικού περιβόλου σώζονται τα ερείπια της βυζαντινής τρίκλιτης βασιλικής της Αγίας Σοφίας που χτίστηκε γύρω στον 8ο με 9ο αιώνα μ.Χ. Δίπλα στην εκκλησία κείτονται τμήματα κιόνων και η βάση του ναού του Ασιναίου Απόλλωνα.
Ο επιβλητικός ναός του Αγίου Χαραλάμπους δεσπόζει στον ανατολικό περίβολο. Χτίστηκε την περίοδο της Β’ Ενετοκρατίας (1685-1715) ως καθολική εκκλησία του Αγίου Ρόκκου, ο οποίος έσωσε την πόλη από το λοιμό του 1689. Μετατράπηκε σε τζαμί από τους Οθωμανούς Τούρκους κατά τη Β’ Οθωμανική περίοδο (1715-1828) και μετά την επανάσταση του 1821 έγινε οριστικά ορθόδοξος ναός.
Άλλα κτίσματα που υπάρχουν εντός του κάστρου είναι τα ερείπια των οθωμανικών λουτρών κοντά στην πύλη της Λιβαδειάς και του κτιρίου των γαλλικών στρατώνων. Εξωτερικά του κάστρου στη νότια πλευρά του υπάρχει η εκκλησία της Παναγιάς Ελεήστριας. Η εκκλησία χτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα ύστερα από ένα θαύμα. Η παράδοση αναφέρει ότι ο βράχος άνοιξε έπειτα από σεισμό και μέσα του βρέθηκε ένα μικρό άγαλμα της Παναγίας. Η Παναγία Ελεήστρια είναι η πολιούχος της Κορώνης.
