Ψωνίστε με επιστροφή χρημάτων Cashback στο Apopou
Αρχική σελίδα ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ Δελφοί. Ο ομφαλός της γης

Δελφοί. Ο ομφαλός της γης

Δελφοί πανοραμική

Οι Δελφοί με το ιερό του Απόλλωνα ήταν το μεγαλύτερο θρησκευτικό κέντρο του αρχαίου κόσμου. Εκεί βρίσκονταν το μαντείο, όπου μέσω της Πυθίας, φανερώνονταν στους θνητούς οι επιθυμίες του θεού. Οι Δελφοί ήταν ο «ομφαλός της γης» και έπαιξαν σπουδαίο ρόλο στην πολιτική και θρησκευτική ιστορία της αρχαίας Ελλάδας. Σήμερα αποτελούν Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

Ιστορία των Δελφών

Η ιστορία των Δελφών χάνεται στα βάθη των αιώνων. Η περιοχή κατοικείται από τη νεολιθική εποχή. Οι Φαιδριάδες πέτρες με την Κασταλία πηγή, στη νοτιοδυτική πλευρά του Παρνασσού, ήταν το κατάλληλο μέρος για την ίδρυση ενός μαντείου για τη λατρεία της θεάς Γης. Στα μυκηναϊκά χρόνια χτίστηκε εκεί ένας μικρός οικισμός με το όνομα Πυθώ. Ο Όμηρος αναφέρει στην Ιλιάδα (Β, 520), ότι η Πυθώ συμμετείχε στον Τρωικό Πόλεμο στο πλευρό των Αχαιών. Στον ομηρικό ύμνο για τον Απόλλωνα, η Πυθώ ήταν το μέρος, που σκότωσε ο Απόλλωνας τον Πύθωνα, το φύλακα του παλιού μαντείου και ίδρυσε το δικό του. Η καθιέρωση της λατρείας του Δωδεκάθεου και οι κοινωνικές αλλαγές στον ελλαδικό χώρο από τον 11ο αιώνα π.Χ. έφεραν την ονομασία Δελφοί για την περιοχή αυτή.

Για την προέλευση της λέξης «Δελφοί» υπάρχουν πολλές εκδοχές. Σύμφωνα με τον Παυσανία στο έργο του Ελλάδος περιήγησις (Φωκικά, 6.3), ο Δελφός ήταν γιος του Απόλλωνα και της Κελαινώς. Ο Αισχύλος στην εισαγωγή του έργου του Ευμενίδες (στ. 16) γράφει, ότι ο Δελφός ήταν βασιλιάς της περιοχής αυτής του Παρνασσού (Δελφός τε χώρας τῆσδε πρυμνήτης ἄναξ). Τέλος, πολλοί στην αρχαία Έλλαδα πίστευαν, ότι η λέξη Δελφοί προέρχονταν από τη λέξη «δελφύς» που σήμαινε τη μήτρα. 

Φωκικά, 6.3

"λέγεται δὲ καὶ ἄλλος διάφορος λόγος τῷ προτέρῳ, Ἀπόλλωνι ἐκ νύμφης Κωρυκίας γενέσθαι Λύκωρον, καὶ ἀπὸ μὲν Λυκώρου πόλιν Λυκώρειαν, τὸ ἄντρον δὲ ὀνομασθῆναι τὸ Κωρύκιον ἀπὸ τῆς νύμφης. λέγεται δὲ καὶ τάδε, Κελαινὼ θυγατέρα Ὑάμῳ τῷ Λυκώρου γενέσθαι, Δελφὸν δέ, ἀφ' οὗ τῇ πόλει τὸ ὄνομα τὸ ἐφ' ἡμῶν ἐστι, Κελαινοῦς τε αὐτὸν τῆς Ὑάμου καὶ Ἀπόλλωνος εἶναι.”

Ακμή και παρακμή των Δελφών

Θησαυρός των Αθηναίων ΔελφοίΟι Δελφοί άκμασαν για 400 χρόνια περίπου έως τον 4ο αιώνα π.Χ. Την περίοδο αυτή το ιερό αναπτύχθηκε σημαντικά με την κατασκευή λαμπρών οικοδομημάτων, όπως ο ναός του Απόλλωνα, το Στάδιο, το κυκλικό κτίριο του Θόλου στο ιερό της Αθηνάς Προναίας, το Γυμνάσιο κ.α. Οι Δελφοί συνδέθηκαν με το θεσμό των αμφικτιονιών στην αρχαία Ελλάδα. Η Δελφική αμφικτυονία ήταν η ισχυρότερη. Το μεγαλείο όμως και ο συσσωρευμένος πλούτος των Δελφών προκάλεσε έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις ανάμεσα στις πόλεις-κράτη της αρχαίας Ελλάδας με συνέπεια το ξέσπασμα των Ιερών Πολέμων για τον έλεγχο τους.

Η σταδιακή παρακμή του ιερού των Δελφών ξεκινά από την ελληνιστική εποχή. Οι ηγεμόνες της εποχής χρησιμοποιούσαν το χώρο για την προβολή τους, με την κατασκευή εντυπωσιακών ανδριάντων, όπως του βασιλιά της Περγάμου Άτταλου Α΄. Τον 1ο αιώνα π.Χ., ο Ρωμαίος στρατηγός Σύλλας λεηλάτησε τους Δελφούς και πολύ αργότερα ο αυτοκράτορας Νέρωνας αφαίρεσε 500 χρυσά αγάλματα για να στολίσει τη Ρώμη, όπως αναφέρει και ο Παυσανίας (Φωκικά, 7.1). Ο φιλέλληνας αυτοκράτορας Ανδριανός προσπάθησε μάταια να επαναφέρει την παλιά αίγλη στο ιερό. Η νέα θρησκεία του χριστιανισμού κυριαρχούσε σιγά σιγά στον αρχαίο κόσμο. 

Το ιερό των Δελφών λειτουργούσε ακόμα στις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ. Ο Μ. Κωνσταντίνος αφαίρεσε από αυτό τα έργα τέχνης για να διακοσμήσει την Κωνσταντινούπολη και το 392 έκλεισε με διάταγμα του αυτοκράτορα Θεοδόσιου Α΄. Πάνω στα ερείπια του ιερού των Δελφών χτίστηκε κατά τον 11ο αιώνα ένας οικισμός με το όνομα Καστρί.

Από την Αναγέννηση και μετά άρχισαν να επισκέπτονται την περιοχή διάφοροι περιηγητές αναζητώντας ίχνη του αρχαίου μαντείου. Οι πρώτες ανασκαφές στο χώρο ξεκίνησαν το 1892 από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή και μαζί με την Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία γίνονται μέχρι σήμερα διάφορες εργασίες συντήρησης και αναστήλωσης των μνημείων.

Ο αρχαιολογικός χώρος των Δελφών

Ο αρχαιολογικός χώρος των Δελφών χωρίζεται σε δυο μέρη. Το πρώτο περιλαμβάνει το ναό του Απόλλωνα, το Θησαυρό των Αθηναίων, το Θέατρο και το Στάδιο. Το δεύτερο βρίσκεται λίγα μέτρα νοτιοανατολικά και περιλαμβάνει το ιερό της Αθηνάς Προναίας με τη Θόλο και το συγκρότημα του Γυμνασίου. Η είσοδος στο ιερό των Δελφών γινόταν κατά την αρχαία εποχή από το ιερό της Αθηνάς Προναίας. Η εμπειρία της επίσκεψης στους Δελφούς είναι μοναδική και μαγευτική. Το ιερό ήταν κτισμένο σε μια θεϊκή τοποθεσία και δίκαια χαρακτηρίστηκε ως το κέντρο του αρχαίου κόσμου.

Τα μνημεία των Δελφών

Το μουσείο των Δελφών

Το αρχαιολογικό μουσείο των Δελφών είναι καταπληκτικό. Στεγάζει όλα τα ευρήματα από τις ανασκαφές σε 14 αίθουσες. Η συλλογή του περιλαμβάνει αγάλματα, έργα μικροτεχνίας και αρχιτεκτονικά γλυπτά. Μερικά από τα πιο σημαντικά εκθέματα του είναι ο Ηνίοχος, η Σφίγγα των Ναξίων, ο κίονας με τις τρεις χορεύτριες και ο Ομφαλός.

Η Σφίγγα των Ναξίων ήταν ανάθημα των κατοίκων της Νάξου και αντικατόπτριζε την οικονομική και πολιτική δύναμη της Νάξου κατά τον 6ο αιώνα π.Χ. Ήταν ένα τεράστιο άγαλμα τοποθετημένο πάνω σε ιωνικό κίονα ύψους 9 μέτρων και κατασκευασμένο από ναξιώτικο μάρμαρο. Ο Ομφαλός ήταν μαρμάρινος βράχος και το σύμβολο των Δελφών. Το έκθεμα του μουσείου είναι αντίγραφο του πραγματικού ομφαλού της ελληνιστικής εποχής. Ο κίονας με τις τρεις χορεύτριες βρίσκεται στην ίδια αίθουσα με τον Ομφαλό. Είναι μοναδικής ομορφιάς και αρχιτεκτονικής. Είχε ύψος 11 μέτρα περίπου και ήταν διακοσμημένος με φύλλα ακάνθου. Πάνω από τις χορεύτριες υψώνονταν ένας τρίποδας που στήριζε ένα χάλκινο λέβητα. Ήταν έργο του 4ου αιώνα π.Χ. από πεντελικό μάρμαρο.

Το πιο φημισμένο έκθεμα του μουσείου είναι ο Ηνίοχος. Στην πλήρη σύνθεση του, το χάλκινο άγαλμα του Ηνιόχου βρισκόταν πάνω σε τέθριππο άρμα μαζί με ένα δεύτερο άντρα. Το άγαλμα ήταν προσφορά του τύραννου της Γέλας Πολύζαλο για να τιμήσει τη νίκη του στους αγώνες των Πυθίων στο άθλημα της αρματοδρομίας. Είναι έργο του 5ου αιώνα π.Χ. Τα μάτια του Ηνιόχου σε μαγνητίζουν. Είναι από γυαλί και ημιπολύτιμο λίθο. Το εκπληκτικό στο άγαλμα του Ηνιόχου είναι η αληθοφάνεια του.

Πηγές άρθρου - χάρτης

Πηγές άρθρου

  1. Μεγάλη Γενική Εγκυκλοπαίδεια ΥΔΡΙΑ της Εταιρείας Ελληνικών Εκδόσεων, Αθήνα 1982
  2. Καστριώτη Παναγιώτη έφορου αρχαιοτήτων ΟΙ ΔΕΛΦΟΙ, Αθήνα 1894 (σε pdf)
  3. Πύλη ΟΔΥΣΣΕΑΣ του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού
  4. Πλήρης ταξιδιωτικός οδηγός EXPLORER για τη Στερεά Ελλάδα και Εύβοια, 2003
  5. Λήμμα στη Wikipedia

Μοιραστείτε αυτό το άρθρο

Facebook
Twitter
Pinterest
Email

Χάρτης

Φωτογραφίες : Απρίλιος 2017

Χρήσιμοι σύνδεσμοι

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Ετικέτα
error: Προστατευμένο περιεχόμενο!!